NASA lanceert vandaag woensdag de opvolger van exoplanetenjager Kepler. De Transiting Exoplanet Survey Satellite (TESS) zal de aarde verlaten aan boord van een Falcon 9-raket.

De Transiting Exoplanet Survey Satellite (TESS) van de NASA gaat op jacht naar exoplaneten. Beeld: NASA
De Transiting Exoplanet Survey Satellite (TESS) van de NASA gaat op jacht naar exoplaneten. Beeld: NASA

TESS neemt het stokje over van ruimtetelescoop Kepler, die naar verwachting aan het eind van dit jaar zonder brandstof komt te zitten. Tot dusver heeft Kepler meer dan vijfduizend kandidaat-exoplaneten gevonden, waarvan de helft is bevestigd. Het gebied van de hemel dat TESS kan afspeuren is 350 keer zo groot als dat wat Kepler kon doorzoeken. Daardoor zal TESS alleen al in de eerste twee jaar waarschijnlijk 20.000 exoplaneten vinden.

Na de lancering zal het een maand of twee duren voordat de satelliet zijn baan bereikt heeft – ongeveer twee keer zo ver van de maan als van de aarde – waarna de camera’s getest kunnen worden. ‘Vanaf dat moment kunnen we een vloedgolf aan informatie verwachten’, zegt hoofdonderzoeker van de missie George Ricker van het Massachusetts Institute of Technology.

Gaan we buitenaards leven ontdekken op ijsmanen?
LEES OOK

Gaan we buitenaards leven ontdekken op ijsmanen?

De ruimtevaartorganisaties NASA en ESA spenderen momenteel miljarden aan missies naar de ijsmanen rond de planeten Jupiter en Saturnus.

Ogen op de hemel

Net als Kepler zal TESS de zogeheten transitmethode gebruiken om planeten te vinden. Hierbij wordt gezocht naar schommelingen in de helderheid van een ster die veroorzaakt worden door een planeet die passeert tussen de ster en de telescoop. Hoe vaak de schommelingen terugkeren, zegt iets over hoe snel de planeet rond zijn ster draait. De hoeveelheid licht die geblokkeerd wordt, zegt iets over de omvang van de exoplaneet.

exoplaneten-joris-janssen
LEESTIP In het derde deel van de serie Pocket Science neemt Joris Janssen je mee langs de bijzonderste exoplaneten in het heelal. Bestel in onze webshop

Waar Kepler verre sterren in een klein gebied van de hemel bekeek, zal TESS kijken naar sterren die dichterbij staan, in meer dan 85 procent van de hemel. TESS is erop gebouwd om kleinere, koelere sterren waar te nemen die vooral rood licht uitstralen.

‘Ongeveer 90 procent van de sterren in de Melkweg straalt licht uit in die rode golflengten. Het lijkt erop dat die sterren meer planeten hebben dan sterren zoals de zon, vooral kleinere planeten ter grootte van de aarde’, zegt Ricker. ‘De natuur zegt eigenlijk: kijk hier, kijk hier! En dat gaan we dan ook doen.’

Aangezien die sterren zo dichtbij staan en zo veel planeten bezitten, zijn ze ideale doelwitten voor de James Webb Space Telescope (JWST), die in 2020 gelanceerd zou moeten worden. JWST zal de atmosfeer van exoplaneten afspeuren op zoek naar sporen van leven. Dergelijk atmosfeeronderzoek is momenteel alleen mogelijk bij planeten die relatief dicht bij hun ster staan.

UPDATE 17 april: De lancering van TESS is uitgesteld tot woensdag, zodat  NASA ‘aanvullend onderzoek’ kan doen aan navigatie- en besturingssystemen van de Falcon-raket.

Mis niet langer het laatste wetenschapsnieuws en meld je nu gratis aan voor de nieuwsbrief van New Scientist.

Lees verder: