Geleedpotigen en weekdieren die leven op plastic en ander afval in het midden van de Stille Oceaan lijken deel uit te maken van een nieuw soort ecologische gemeenschap. Deze is onbedoeld door de mens gecreëerd.

Onderzoekers hebben ontdekt dat er kustzeedieren leven en zich voortplanten op de zogeheten Great Pacific Garbage Patch, duizenden kilometers verwijderd van hun natuurlijke leefomgeving. Deze ontdekking verandert mogelijk onze kennis over waar kustzeedieren kunnen overleven.

De Great Pacific Garbage Patch is een enorme verzameling afval – grotendeels plastic – gelegen tussen Hawaï en Californië. Het gebied beslaat naar schatting 1,6 miljoen vierkante kilometer. Onderzoekers hebben al eerder zeedieren die in de oceaan leven rond dit gebied gevonden, maar nu blijkt dat er ook kustdieren permanent wonen.

De mug gedijt bij het steeds zoutere water
LEES OOK

De mug gedijt bij het steeds zoutere water

Verzilting vormt een probleem voor veel dieren en planten die in zoet water leven. De huismug kan echter wel tegen het stijgende zoutgehalte.

Meereizende dieren

Marien bioloog James Carlton van het Williams College en Mystic Seaport Museum in Connecticut en zijn collega’s verzamelden tussen november 2018 en januari 2019 ruim honderd stukken plastic afval uit de drijvende vuilnisbelt. Bij meer dan 70 procent van de plastic voorwerpen vonden ze bewijs dat er kustsoorten op leven, waaronder garnaalachtige geleedpotigen, zeeanemonen en weekdieren. Volgens het team waren de kustsoorten zelfs in de meerderheid: voor elke drie kustsoorten, vonden ze één soort uit de open zee.

Het leek alsof de kustdieren permanent leven en zich voortplanten op het plastic, aldus Carlton. ‘Dit zijn soorten die meegereisd zijn met het afval uit de kust en daar nu met succes een nieuw leefgebied hebben gevonden’, zegt hij.

De ontdekking weerlegt de veronderstelling dat kustsoorten niet zouden kunnen overleven in de open oceaan en versterkt het idee dat nieuwe ecologische ‘neopelagische gemeenschappen’ – nieuwe gemeenschappen die leven in de open oceaan – zich vestigen op plastic afval. ‘Dit heeft compleet veranderd hoe ik denk over hoe kustsoorten kunnen overleven in een omgeving waarin ze niet geëvolueerd zijn’, zegt Carlton.

Invasieve soorten

De onderzoekers weten nog niet hoe dit ecosysteem op plastic precies functioneert. Zo is het onbekend wat de kustdieren eten en hoe ze samenwerken met vissoorten die in de oceaan leven.

Carlton waarschuwt dat drijvende gemeenschappen als deze een bedreiging kunnen vormen voor kustecosystemen. Er is een nieuw epicentrum gevormd van kustsoorten die als invasieve soorten naar nieuwe kustleefgebieden zouden kunnen reizen, zegt hij. ‘Ik verwacht dat we als gevolg hiervan meer invasies van kustgebieden zullen zien.’

‘Dit is een fascinerende en belangrijke studie’, zegt aquatisch bioloog David Aldridge van de Universiteit van Cambridge. ‘Het is logisch dat massale ophopingen van plastic afval op afstand van de kust kunstmatige eilanden kunnen vormen die gemeenschappen ondersteunen die we normaal gesproken associëren met kustleefgebieden. De auteurs maken zich terecht zorgen over de manier waarop deze nieuwe leefgebieden veranderingen in de bredere ecologie van de open oceaan kunnen veroorzaken en hoe ze bijdragen aan de verspreiding van uitheemse soorten.’