Blootgesteld worden aan verkeerslawaai in het ei of in het nest is niet goed voor de ontwikkeling en fitheid van vogels, toont nieuw onderzoek aan zebravink-jongen. We moeten ons meer bekommeren om herrie voor de geboorte, ook bij andere dieren en mensen, bepleiten onderzoekers.
Wanneer was je voor het laatst ergens waar het echt stil was? Je hoort bijna altijd wel iets. Dierengeluiden en het ruisen van bomen, het geraas van langsrijdende auto’s of een overvliegend vliegtuig. Stilte is schaars. De wereld om ons heen wordt alleen maar luider, door verkeer, bouw en muziekinstallaties.
Het is al langer bekend dat het geluid dat mensen produceren de communicatie en het gedrag van dieren nadelig beïnvloedt. De herrie van scheepvaart en het aanleggen van windmolenparken op zee, verstoren bijvoorbeeld de communicatie van walvissen en ander zeeleven.
‘Depressie zit niet alleen in het hoofd, maar in het hele lichaam’
Psychiatrisch epidemioloog Brenda Penninx onderzoekt het verband tussen mentale en lichamelijke gezondheid.
En het lijkt erop dat lawaai voor de geboorte invloed kan hebben op de ontwikkeling van dieren en mensen. Maar komt dat doordat ouders last hebben van het geluid en zich daardoor anders gedragen? Of kan herrie ook direct de fysieke ontwikkeling van jongen beïnvloeden?
Onderzoek door een internationale groep wetenschappers wijst op dat laatste. Door geluidsgolven die door de eierschaal heen trillen, zijn onderzochte vogels de rest van hun leven minder fit. De resultaten verschenen in het vakblad Science.
In het ei
De onderzoekers bestudeerden zebravinken die in de Australische woestijn leven, waar nauwelijks verkeer komt. Ze lieten daarvoor 48 vinkenparen binnen broeden. De laatste vijf dagen voordat de eieren zouden uitkomen, verplaatsten de onderzoekers ze ‘s nachts naar een broedmachine waar ze werden blootgesteld aan opnames van verkeersgeluid uit een gemiddelde stad, opnames van zebravinkengezang of complete stilte. Overdag keerden de eieren terug naar hun ouderlijk nest.
Vier dagen nadat de eieren waren uitgekomen, haalden de onderzoekers de kuikens ‘s nachts weer uit het nest om ze negen nachten lang opnieuw bloot te stellen aan verkeersgeluid, vogelzang of stilte. Enkel de eieren en de kuikens kregen dus het geluid te horen; de ouders niet. Het ouderlijke gedrag niet werd dus beïnvloed door het geluid.
Vervolgens volgden de onderzoekers de ontwikkeling van deze zebravinken. Het bleek dat de vogels die in het ei verkeerslawaai hadden gehoord, daar de rest van hun leven last van hadden. In vergelijking met soortgenoten die geen last hadden gehad van verkeersgeluiden, groeiden deze vogels als kuiken minder goed. Ook waren ze minder fit als volwassene, en plantten ze zich minder vaak voort.
Schadelijke herrie
De onderzoekers noemen hun bevindingen en die van eerder onderzoek ‘zorgwekkend’. Ze roepen op tot actie om de blootstelling aan het door mensen veroorzaakt geluid te verminderen, niet alleen voor vogeleieren en kuikens, maar ook voor andere ongeboren en jonge dieren en mensen. ‘Actie is bijzonder urgent, gezien de aanhoudende en verwachte toename van het wegennetwerk, maar ook van mijnbouw-, industriële en huishoudelijke activiteiten die geluidsoverlast veroorzaken’, schrijven ze.
Akoestisch ekoloog Hans Slabbekoorn, van de Universiteit Leiden, beaamt dat in een Perspective-artikel naar aanleiding van de Science-publicatie. Hij benadrukt ook dat dit geldt voor meer diersoorten dan alleen de zebravink. Slabbekoorn schrijft: ‘De bevindingen suggereren dat de akoestische omgeving van broedvogels in steden en langs snelwegen beter beheerd zou moeten worden, en dat het akoestisch comfort in ziekenhuisomgevingen voor zwangeren en baby’s speciale aandacht verdient.’
