Een hersendode man die aan de beademing ligt, kreeg 46 dagen geleden een genetisch gemodificeerde varkensnier. De nier werkt nog steeds. Hij vertoont geen tekenen van afstoting of ontstekingen.
Een genetisch gemodificeerde varkensnier die is getransplanteerd in een hersendode persoon functioneert al meer dan een maand zonder grote problemen, hebben onderzoekers van NYU Langone Health in New York aangekondigd. Nooit eerder hield een varkensnier, getransplanteerd naar een mens, het zo lang vol. Dit is een belangrijke stap voorwaarts in het vakgebied van de xenotransplantatie: het transplanteren van dierlijke organen naar mensen.
Het is de vijfde keer dat een varkensnier naar een mens is getransplanteerd. Dat gebeurde elke keer bij mensen die hersendood zijn verklaard. De transplantatieprocedure vond plaats op 14 juli 2023. Chirurg Robert Montgomery en zijn collega’s plaatsten de varkensnier in Maurice Miller, een 57-jarige man die hersendood was verklaard na complicaties van een biopsie van een hersentumor.
Train je blik: wie focust op de omgeving, ervaart minder stress
Hoe kan het dat rechercheurs op de beelden van een bewakingscamera in een ruimte vol mensen die ene onverlaat eruitpikken? Ho ...
Millers familie stemde in met de experimentele procedure nadat duidelijk was geworden dat hij een agressieve vorm van hersenkanker had, waardoor hij zijn organen niet kon doneren. Hij wordt aan de beademing gehouden totdat het onderzoek is afgerond.
Alfa-gal
De nier was afkomstig van een varken dat speciaal was gefokt zodat er een gen ontbrak voor de stof alfa-gal. Deze stof komt niet voor bij mensen en veroorzaakt in ons een afstotingsreactie die organen van andere dieren aanvalt. Om het risico op afstoting verder te verkleinen, transplanteerden de onderzoekers de zwezerik van het varken, een klier die het immuunsysteem helpt onderscheid te maken tussen lichaamseigen en lichaamsvreemde cellen. Ze gaven ook medicijnen die het immuunsysteem onderdrukken.
Onmiddellijk na de transplantatie begon de nier urine te produceren. Millers bloedwaarden van creatinine – een afvalproduct dat door de nieren wordt verwijderd – lagen binnen de normale waarden, wat duidt op een goede nierfunctie. Biopsieën van het orgaan laten ook geen tekenen van afstoting zien.
Varkenshart
Na de dood van David Bennett, de eerste persoon die een genetisch gemodificeerd varkenshart kreeg, is er bezorgdheid ontstaan over de overdracht van virussen van dieren naar mensen door xenotransplantatie. Bennett overleed twee maanden na de procedure, mogelijk door complicaties van een varkensvirus.
Montgomery en zijn team hebben een gevoeligere test gebruikt dan degene die voor Bennett werd gebruikt, waardoor ze schadelijke virussen beter kunnen opsporen. Tot nu toe zijn er geen tekenen van infecties gevonden.
De onderzoekers zijn van plan om de nier in totaal twee maanden in de gaten te houden voordat ze het onderzoek beëindigen. Dat is de kritieke periode waarin de meeste niet-menselijke primaten organen van varkens afstoten, zei Montgomery tijdens een persconferentie.
Veelbelovende oplossing
‘We hebben een grote hoeveelheid informatie van niet-menselijke primaatstudies naar langdurige xenotransplantatie. Wat ontbrak, was inzicht in hoe vertaalbaar dit is naar mensen,’ zei Montgomery. ‘Ik denk dat deze onderzoeksperiode van twee maanden veel van de voorwaarden schept die nodig zijn om over te gaan op de eerste klinische proeven.’
Xenotransplantatie is een veelbelovende oplossing voor het tekort aan orgaandonoren. Volgens de transplantatiestichting wachtten er in 2021 in Nederland 1298 mensen op een nieuw orgaan.
‘Hoewel mijn broer hier niet aanwezig kan zijn, kan ik met zekerheid zeggen dat hij trots zou zijn op het feit dat, in de tragedie van zijn dood, zijn nalatenschap velen zal helpen te leven’, zei Millers zus, Mary Miller Duffer, tijdens de persconferentie. ‘Onze jongste broer overleed 15 maanden na zijn geboorte aan een nierziekte, wat deze beslissing een beetje makkelijker voor me heeft gemaakt.’
