Geologen hebben ontdekt dat ondergrondse parkeerplaatsen veel warmte afgeven aan het grondwater. Deze warmte kan gebruikt worden om huizen duurzaam te verwarmen.
Duitse geologen hebben ontdekt dat ondergrondse parkeerplaatsen het grondwater in steden opwarmen. Al langer is bekend dat de aarde en het water onder de stad warmer is dan buiten de stad. Dit komt onder meer door structuren die ondergronds gebouwd worden, zoals kelders en tunnels.
Ondergrondse parkeerplaatsen blijken nu ook een belangrijkere warmtebron te zijn. Dat volgt uit onderzoek van geoloog Maximilian Noethen en zijn collega’s van de Maarten Luther-universiteit in Halle-Wittenberg en het Karlsruhe Instituut voor Technologie in Duitsland en de Universiteit van Bazel in Zwitserland. Hun onderzoek is gepubliceerd in het wetenschappelijke blad Science of The Total Environment.
Wat gebeurt er als de permafrost ontdooit?
Door de opwarming van de aarde dooit de permafrost in rap tempo. Aardwetenschapper Niek Jesse Speetjens deed onderzoek naar de gevolgen.
Parkeerplaats
Noethen en zijn collega’s onderzochten 31 ondergrondse parkeerplaatsen in 6 verschillende steden verspreid over Duitsland, Oostenrijk en Zwitserland. In de stad Berlijn onderzochten ze wel 5040 ondergrondse parkeerplaatsen. Ze maten ter plekke de grondwatertemperatuur en de luchttemperatuur.
Uit het onderzoek bleek dat de verhoogde luchttemperatuur in de parkeerplaats zorgde voor een verhoging van de grondwatertemperatuur. In Berlijn stroomde er gemiddeld zo’n 3,2 watt per kubieke meter warmte door de betonplaten. Dat betekent dat de ondergrondse parkeerplaatsen in Berlijn jaarlijks zo’n 652,6 terajoule warmte aan het grondwater leveren. Dat is gelijk aan het gemiddelde energieverbruik van zo’n 14.660 Duitse huishoudens.
De warmte komt vermoedelijk van automotoren die tijdens het parkeren langzaam afkoelen. Zo is het effect bijvoorbeeld sterker in publieke parkeerplaatsen dan bij parkeergelegenheden bij privéwoningen of kantoren, omdat bestuurders op publieke plekken vaker komen en gaan.
Op zondag was er minder opwarming van het grondwater te meten. Dan is er ook weinig verkeer in de stad.
Duurzame energie
Een hogere grondwatertemperatuur kan gevolgen hebben voor ondergrondse ecosystemen. Gelukkig is volgens de onderzoekers de temperatuurverhoging bij parkeerplaatsen niet hoog genoeg om zo’n effect te veroorzaken. Dat gebeurt pas als het grondwater vijf tot tien graden warmer wordt. Dat is alleen het geval bij energiecentrales en stortplaatsen, zeggen de onderzoekers.
De warmte van ondergrondse parkeerplaatsen zou wel nuttig gebruikt kunnen worden als duurzame energiebron. Zo stellen de onderzoekers voor om de warmte op te vangen door bijvoorbeeld warmtewisselaars te bouwen in de platen van het parkeergebouw of door hittepompen in de ventilatiesystemen te zetten.
Leo Gommans, expert op het gebied van duurzaam bouwen, vindt het voorstel van de onderzoekers zeer realistisch. Met dezelfde technologie wordt bijvoorbeeld in Engeland al warmte onttrokken uit de metro, zegt hij. Het kost wel nog wat elektriciteit om de warmte met de warmtepomp te onttrekken, maar minder dan normaal, omdat de temperatuur in de bodem al wat hoger is, zegt Gommans.
Ondergrondse parkeerplaatsen zijn echter niet de enige bronnen van duurzame warmte in de stad. ‘Er zijn veel meer mogelijkheden’, zegt Gommans. ‘In Amsterdam zijn ze bijvoorbeeld bezig met warmte te onttrekken uit de grachten of datacentra. Die moeten gekoeld worden met warmtepompen. Ook daarbij komt warmte vrij die gebruikt kan worden om woningen mee op te warmen.’
