Bomen kunnen levens redden. Een onderzoek naar 93 Europese steden suggereert dat meer dan 2600 sterfgevallen door hitte in de zomermaanden voorkomen hadden kunnen worden als de gemiddelde boomdekking van 15 procent naar 30 procent was verhoogd.

We kunnen het aantal sterfgevallen in Europese steden door hitte in de zomermaanden met bijna 40 procent verminderen. Daarvoor moeten we de boombedekkingsgraad verdubbelen. Dat publiceren wetenschappers in het wetenschappelijk tijdschrift The Lancet.

De gemiddelde boombedekking in Europese steden, dat wil zeggen het oppervlak dat van bovenaf gezien door bomen wordt ingenomen, ligt net onder de 15 procent. Steden als Londen en Barcelona willen deze boombedekking verdubbelen, tot 30 procent, tegen respectievelijk 2030 en 2037.

Wat gebeurt er als de permafrost ontdooit?
LEES OOK

Wat gebeurt er als de permafrost ontdooit?

Door de opwarming van de aarde dooit de permafrost in rap tempo. Aardwetenschapper Niek Jesse Speetjens deed onderzoek naar de gevolgen.

Boombedekking

Om het effect daarvan te onderzoeken, keken bioloog Tamara Iungman en haar collega’s van het Barcelona Institute for Global Health in Spanje naar mortaliteitsgegevens van 93 steden tussen juni en augustus 2015. Ze combineerden die gegevens met dagelijkse temperatuurstatistieken. Zo wisten ze het aantal hittegerelateerde sterfgevallen over deze periode te schatten.

De onderzoekers onderzochten de gegevens van 2015 omdat dat het meest recente jaar is waarvoor statistieken voor heel Europa beschikbaar zijn. Daarnaast waren de temperaturen dat jaar typerend voor het huidige Europese klimaat.

De onderzoekers modelleerden vervolgens het effect van een hogere boombedekking op de temperatuur en het aantal sterfgevallen. ‘We weten dat bomen voor verkoeling zorgen’, zegt Mark Nieuwenhuijsen, onderzoeker van milieueffecten op gezondheid en coauteur van de studie. Het team wilde ontdekken hoeveel verkoeling bomen bieden, en hoeveel sterfgevallen ze kunnen voorkomen.

Hitte-eilandeffect

Tussen juni en augustus 2015 waren er in de 93 steden 6700 vroegtijdige sterfgevallen door extreme hitte. 2644 daarvan, bijna 40 procent, hadden voorkomen kunnen worden door de boombedekking te verhogen tot 30 procent, zo blijkt uit de resultaten.

Bomen helpen het hitte-eilandeffect te beperken, waarbij de temperaturen in steden hoger oplopen dan in het aanpalende platteland. Dit komt doordat oppervlakken als asfalt en beton warmte absorberen en vasthouden. In sommige gebieden kan het temperatuurverschil tussen steden en nabijgelegen plattelandsgebieden oplopen tot meer dan 4 graden Celsius.

Naarmate de klimaatverandering versnelt, moeten steden zich voorbereiden op steeds extremere hittegolven, zegt Nieuwenhuijsen. ‘Onze stadscentra zijn te heet. We kunnen natuurlijke oplossingen zoals het planten van bomen gebruiken om het hitte-eilandeffect en de daarmee samenhangende sterfte te verminderen.’